DİKKATİNİZE: Elimden geldiği kadarıyla mesajlarınızı cevaplamaya çalışacağım. Mesajınızı bırakırken, bahsettiğiniz dersi ve konuyu mutlaka belirtiniz. Sorularınızı ve yorumlarınızı bırakmak için tıklayınız
DERS 7: İSMİN DE/DA HALİ (6.H.)
EKLERİ
İSTİSNA DURUMLARI
SIRALAMA FORMÜLÜ
ÖRNEK
DENEYİN
SÖZLÜK
Bu derste bir şeyin yada birinin nerede olduğunu ifade etmeyi öğreneceğiz. Sonraki derslerde üç zamanı göreceğiz. Mesela "ben okuldaydım, ben okuldayım, ben okluda olacağım" diyebileceğiz. Bunun için ismin de/da halini (6.h.) ve o hale ait olan ekleri öğrenmemiz gerek. Şimdilik tekil bize yeterli olacaktır.
Önce ekleri anlatacağım. Rusça’da, yalın halin dışında, her halin kendine ait olan ekleri vardır. Eki, kelime ile ayrı yazılır, fakat bitişik okunur. Bazen Rusça’da eklerin durumu karışık olduğunu duyuyorum. Fakat ekleri iyi bir şekilde anladığımızda, size yardımcı olmaya başlıyorlar, çünkü kullanmanız gereken halini gösteriyorlar. Ve “ okulda” dememiz için, “Okul” kelimesi de/da halde çekmek yetersiz oluyor. Öncesinde doğru eki kullanmamız gerekiyor.
EKLERİ:
В - içinde
Not: -В- eki herhangi binadan bahsederken, kullanmak zorundayız. Ayrıca sınırların içinde anlamına gelir. Ülkede, şehirde v.s; dediğimizde, -В- eki kullanılır. Kelime ile beraber (v) yada (f) olarak okunuyor. Ekten sonraki kelime iki sessiz harf ile başlıyor ise –В- eki -ВО- ekine dönüşür. Kelime ile bitişik okunduğu için –ВО- (va) olarak okunur.
НА - üstünde, üzerinde
Not: Açık alandan bahsederken ( stadyum, sahil, sokak v.s) –НА- eki kullanıyoruz.
6.h. isim tekil
Soru:
Nerde? – ГДЕ ?(gde)
ERİL CİNSİ Θ + E Ь̸ + E
DİŞİL CİNSİ А̸̸ + E Я̸ + E Ь̸ + И
ORTA CİNSİ О̸ + E Е̸ +E
Oldukça kolay bir çekim. Fakat özel durum: dişil cinsi -ИЯ- ve orta cinsi -ИЕ- sonullarla biten kelimeleri 6.h. çekiminde -ИИ- sonu alıyor.
Örnek:
1.H 6.H
Росси́я - Rusya в Росси́и (vrasii) –Rusya’da
Ту́рция - Türkiye в Ту́рции (fturtsıi) – Türkiye’de
Герма́ния -Almanya в Герма́нии (fgirmanii) –Almanya’da
Фра́нция- Fransa во Фра́нции (vafrantsıi)- Fransa’da
А́нглия - İngiltere в А́нглии (vanglii) –İngiltere'de
Путеше́ствие - gezi в путеше́ствии (fputişestvii) – Gezi'de
Ve hemen istisna durumları görelim:
Шкаф-dolap в шкафу́(fşkafu)- dolabın içinde на шкафу́ (naşkafu)- dolabın üstünde
Лес - orman в лесу́ (vlisu) – ormanda
Сад- meyve bahçesi в саду́ (fsadu) – meyve bahçesinde
Аэропо́рт- Havaalanı в аэропорту́ (vaerapartu) – Havaalanında
Пол-yer,zemin на полу́ (napalu) – Yerde
Мост- köprü на мосту́ (namastu) – köprüde
Угол- köşe в углу́(vuglu) – Köşede
Дом- ev до́ма (doma)- Evde
SIRALAMA FORMÜLÜ : 1.h. blok = kişi zamiri- işaret zamiri- aitlik zamiri -isim
Soru:
1. Soru - 1.h.blok (zaman zarfı)?
-Neredesin?
- Где ты?
- Kitabım nerede?
-Где моя́ кни́га?
2. (zaman zarfı) -1.h.blok – в/на +6.h. isim –(zaman zarfı)?
-Okulda mısın?
- Ты в шко́ле↑?
Cevap:
(zaman zarfı) -1.h.blok – в/на +6.h. isim - (zaman zarfı) .
-Okuldayım.
-Я в шко́ле.
- Kitabın masanın üzerinde.
- Твоя́ кни́га на столе́.
--Masada olan kitap.
-Книга на столе.
SÖZLÜK:
магази́н - mağaza
стоя́нкa- açık otopark
гара́ж- garaj
университе́т – üniversite
ле́кция – üniversite dersi
лифт - asansör
у́лица - sokak
пло́щадь (d.c) - meydan
го́род - şehir
река́ - nehir
ры́ба - balık
карма́н- cep
авто́бус- otobüs
пассажи́р - yolcu
тури́ст (er.c) - turist
тури́стка (d.c.) - turist
Deneyin:
1. –Neredesin şuan? / - Şuan marketteyim.
2. – Arabanız nerede? /- O açık otoparkta.
3. – Bu taksi garajda mı? / - Evet, o garajda.
4. Otobüste olan yolcular.
5. – Telefonun nerede? / - O masada.
6. Nehirde olan balıklar.
7. Bahçede olan ağaçlar.
8. – Bu Rusya ‘da bir şehir.
9. Üniversite’de, derste olan öğrenciler.
10. Derste olan öğretmen.
11. Havaalanında olan insanlar.
12. Şuan asansördeyim.
13. -Çocuklar nerede?/ -Onlar Park'talar
14. Meydanda olan turistler.
15. Sokakta olan çiçekler.